Interview Jozias van Aartsen

INTERVIEWSTER: Het districtenstelsel, wijziging kiesstelsel is er ook een waar eindeloos ideeën over worden geventileerd maar wat eigenlijk ook veranderingsresistent lijkt te zijn.
Je noemde dat net eventjes.
Ook daar uitgewerkte ideeën over en wat is de achtergrond daar dan van?
Ja, ik vind dat als je eigenlijk terugkijkt op die periode zie je een periode van...
Het is een project dat, zoals ik het begrijp terugkijkt vanaf het moment van het einde van de Tweede Wereldoorlog.
Dan zie je eerst een periode van grote rust rond dat departement dan een enorme behoefte aan verandering en vervolgens een soort bevroren front.
En dat zie je dus rond, nou ja, het vraagstuk van het kiesstelsel ook.
Er zijn duizenden rapporten zo langzamerhand nou, dat is een beetje overdreven, maar veel rapporten over genoemd.
Het CDA heeft daar overigens ooit vrij vergaande voorstellen over gedaan en alles verdwijnt weer van de tafel.
Wat naar mijn oordeel erg jammer is.
Maar ik ben daar ook een beetje, maar dat heb ik als ambtenaar uiteraard dat was geen beleid, maar ik persoonlijk denk ik dat we terug zouden moeten naar het systeem dat we ooit hadden voor 1917.
Toen hadden we het Franse systeem, het Franse districtenstelsel waar overigens nu in Frankrijk wel discussie over is maar waarbij je het land verdeelt in een beperkt aantal districten.
Ik denk ook niet dat we echt 150 Kamerleden nodig hebben.
Zeker niet als je de gemeente als eerste overheid ziet.
INTERVIEWSTER: Decentralisaties, ja.
Zorg dan voor, laten we zeggen, 80, 90, 100 districten in Nederland waar je dus in een tweerondesysteem de Kamer kiest.
Dan krijg je twee dingen, dan sla je twee vliegen in één klap.
Eén: je hebt Kamerleden die echt ook een band hebben met een deel van het land.
En Engeland en Frankrijk leert je dat een Kamerlid dan ook voor zo'n heel district werkt en echt niet alleen voor zijn eigen partijleden of alleen voor de belangen van Twente of Limburg.
INTERVIEWSTER: Duitsland noem je niet?
Nou ja, Duitsland is een...
Ik zou voor de meest vergaande variant willen gaan.
Maar als er een variant uit zou rollen ik weet niet of de commissie-Remkes daarmee komt die een beetje teruggaat naar het oude idee van het CDA van deels evenredige vertegenwoordiging, deels districten dan zou je tenminste alvast een enorme stap zetten.
Voor een Kamerlid blijft het volgens mij lastig om echt want dat doen we dan tijdens verkiezingen en zo maar je moet echt contact hebben met de burgerij.
En een tweede voordeel daarvan zou zijn dat je waarschijnlijk makkelijker kabinetsformaties kunt afronden.
Want dat is natuurlijk ook een systeem in Nederland dat eigenlijk niet meer kan.