Interview Dorine Burmanje

Hoe ervaar je vanuit de organisatiekant de relatie met het departement?

(Een vrouw:)

Wij zijn in 1994 verzelfstandigd.
Ik heb zelf dat proces niet meegemaakt, ik ben later aangeschoven bij een zelfstandig bestuursorgaan voorzitter raad van bestuur geworden.
Ik vind het een uitstekende vorm.
De minister heeft een wettelijke taak die zij aan ons heeft uitbesteed en ik vind dat ook een hele goede zaak.
Wij zorgen in eerste instantie voor rechtszekerheid in Nederland en voor geo-informatie, dat is er later bij gekomen.
In 2004 hebben wij van Defensie de Topografische Dienst over mogen nemen.
Ik vind die vorm, dat 'in between' dus het echt wel horen bij een ministerie en tegelijkertijd de dynamiek voelen van de markt die vind ik uitstekend passen bij wat wij moeten doen.
Voortdurend de verantwoording afleggen, de gesprekken, de discussies die je samen met een ministerie hebt om die taak goed neer te zetten maar de wijze waarop je dat doet, daarin de vloeibaarheid of de dynamiek en het tempo van de markt te kunnen volgen vind ik een uitstekende combinatie.
En hoe ervaart het Kadaster die dynamiek van de markt?
Wij zorgen voor de rechtszekerheid in Nederland.
Dat heeft heel veel met vastgoed te maken.
We zijn tarief-gefinancierd, dus dat betekent dat wij niet afhankelijk zijn of niet gefinancierd worden door belastingbetalers of subsidies of donaties of wat dan ook.
Maar wij verkopen onze data aan die mensen die die data nodig hebben.
Dus huizenkopers, banken, makelaardij, andere overheden.
Dat is ons verdienmodel.
Dus wij zijn voortdurend in gesprek met dat soort partijen die een andere dynamiek kennen dan de Rijksoverheid in begroting, in plannenmakerij, in voorspelbaarheid in het kunnen reageren, in het kunnen investeren en in het kunnen samenwerken ook met die partijen uit de markt.
Daar moet je een bepaalde dynamiek en een bepaald tempo voor hebben een bepaalde focus, en die kun je niet opbrengen, niet bieden als je echt zuiver een overheidsorganisatie bent.
Is er iets veranderd in die afgelopen vijftien jaar in de wetgeving rondom het Kadaster?
Ja, met name op toezicht is er wat veranderd.
Je ziet die golfbewegingen wel door de tijd heen steeds terugkomen.
Het oplaaien van de discussie: zelfstandige bestuursorganen, hoe zit dat in combinatie met de verantwoordelijkheid die de minister moet kunnen dragen?
En op zo'n moment wordt er aan die wet weer getrokken en gerommeld.
Ik ben een enorme pleitbezorger om de zaken te laten voor ons in ieder geval, zoals ze zijn.
Ik kan me op die momenten altijd voorstellen dat er gescreend wordt wie noemt zich nu zbo?
Of wie heeft die status en zou je daarin iets moeten bijstellen?
Maar voor het Kadaster en dat wat wij moeten doen en de plek die we innemen in de maatschappij denk ik: laat alstublieft de status van zelfstandig bestuursorgaan van toepassing blijven op het Kadaster.
We hebben een raad van toezicht. Daar zitten mensen uit die buitenwereld in.
Die helpen ons om die buitenwereld binnen te brengen.
Want we kennen van oudsher toch ook wel die ambtenarenstatus en die interne blik.
Dus die raad van toezicht kan dat met zich meebrengen door ze uit diverse gremia bij ons aan tafel te zetten.
Die hebben een hogere frequentie van in gesprek zijn met ons en zien toe op zo'n raad van bestuur: doet hij dat goed of niet?
Dat is met een ministerie altijd veel gedoseerder, meer op afstand heel erg politiek ingegeven en veel minder vanuit die bedrijfsmatige kant.
Jullie hebben en een raad van toezicht en een gebruikersraad, heb ik gezien.
En die gebruikersraad is nog weer breder samengesteld dan de raad van toezicht.
Ja, de raad van toezicht ziet echt toe. Dat zijn vijf mensen uit de maatschappij met vakken en achtergronden en expertises die er voor ons toe doen IT, financiën, politiek, juridisch.
En de gebruikersraad is een samenstelling van onze grootste klantgroepen banken, makelaardij, andere overheden, GeoBusiness, de industrie notarissen, consumenten.
Daar zitten de grotere partijen en brancheorganisaties in die met ons praten over prijs-kwaliteit en productverhoudingen.
Je bent voorzitter geweest van de Handvestgroep Publiek Verantwoorden kan je daar iets over vertellen wat de achtergrond daarvan was en met wie jullie samenwerkten?
Dat was destijds een initiatief van de grotere zbo's in Nederland.
Bijvoorbeeld de Rijksdienst voor het Wegverkeer Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen, Luchtverkeersleiding.
Dat type grotere zbo's vond het een goed idee om bij elkaar te gaan zitten met name omdat de governance zo anders was en elkaar te steunen in de status aparte die je had als zbo ten opzichte van je ministerie, je moederdepartement, waar je bij hoorde.
En ik vind dat daar hele goede dingen zijn aangejaagd.
Een van de zaken was bijvoorbeeld dat een kwaliteitshandvest, dat dat een soort verplichting was onderling werd dat afgesproken, was allemaal op vrijwillige basis zodat in het kader van publiek verantwoorden mensen ook konden zien dat er openlijk gezegd werd wat er te verwachten viel van zo'n organisatie.
Heb je nog een slotboodschap voor degene die straks die tentoonstelling gaat raadplegen als het gaat om het Kadaster?
-Misschien meer een cri de coeur.
Ik weet niet of die per se voor de bezoeker van de tentoonstelling nut heeft het is een beetje een ouderwetse term maar dan denk ik: koester de latrelatie tussen de zbo's en de ministeries.

(Het Nederlandse wapenschild met daarnaast: Rijksoverheid. Het beeld wordt blauw met wit. Beeldtekst: Dit is een productie van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Copyright 2019.)