‘De top kijkt om’: geleerde lessen over politiek-ambtelijke verhoudingen
Een centraal thema in ‘De top kijkt om’-gesprekken is de relatie tussen bewindspersonen en topambtenaren. Voor bewindspersonen is de relatie met hun topambtenaren een essentieel scharnier om beleidsdoelen gerealiseerd te krijgen. Hoe zorg je ervoor dat deze politiek-ambtelijke verhoudingen goed zijn? In ‘De top kijkt om’ delen voormalig ministers en topambtenaren hun gedeelde lessen. In deze interviews komen verschillende stijlen, verwachtingen en vuistregels naar voren.
In dit artikel worden een aantal geleerde lessen over politiek-ambtelijke verhoudingen onder elkaar gezet. Het gaat om adviezen van oud-bewindspersonen en voormalig topambtenaren uit de tweede serie van ‘De top kijkt om’.
Pieter Winsemius, voormalig minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer
“Ambtenaren moeten weten dat de hoogste baas loyaal is aan de laagste. Dus die neemt de schuld over van de laagste. Als er iets fout gaat, is het fenomenaal wat er dan in de ambtenarij mogelijk is om dat te corrigeren. Want iedereen weet: de hoogste neemt het over en dan worden ze super loyaal. Als ambtenaren dat zijn, dan moet je eens kijken wat zo'n ministerie kan. ‘We, not I’ is het geheime recept. Altijd weer.”
Beluister of lees het hele interview met Winsemius
Erry Stoové, voormalig voorzitter Raad van Bestuur Sociale Verkezerkingsbank (SVB)
"Als je transparant met elkaar omgaat, heb je ook geen hard feelings als het anders gaat. Gaat het anders? Dan krijg je hard feelings en botsen beleid en uitvoering.'
Beluister of lees het hele interview met Stoové
Jan-Willem Holtslag, voormalig secretaris-generaal van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
"De ministers nemen in de Kamer verantwoordelijkheid voor besluiten. En wát ik de minister als ambtenaar ook adviseer; als die het naast zich neerlegt en een ander besluit neemt en dat verdedigt in de Kamer, dan moet de ambtenaar de minister daarbij helpen."
Beluister of lees het hele interview met Holtslag
Ronnie van Diemen, voormalig inspecteur-generaal en directeur-generaal bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
"Kijk goed naar de mens als minister, en wat die nodig heeft om te kunnen opereren."
Beluister of lees het hele interview met Van Diemen
Renée Jones-Bos, voormalig ambassadeur, directeur-generaal en secretaris-generaal bij het ministerie van Buitenlandse Zaken
"Ik denk dat het belangrijk is om een bewindspersoon te verwelkomen en het gevoel te geven: wij zijn hier om jouw werk zo goed mogelijk te faciliteren"
Beluister of lees het hele interview met Jones-Bos
Boekpresentatie ‘De top kijkt om’
Op maandag 1 juli werd het tweede boek in de serie ‘De top kijkt om’ gepresenteerd tijdens een lunchsessie in Nieuwspoort. Lees het digitale boek via onze website.